PLAMY NA WYROBACH SKÓRZANYCH

PLAMY NA WYROBACH SKÓRZANYCH

Wyprawiona skóra jest porowata i przepuszcza powietrze, z wyjątkiem skór lakierowanych, których powierzchnia jest pokryta nieprzepuszczalną warstwą lakieru. Porowatość skór, korzystna ze względów użytkowych produkowanej ze skóry odzieży, obuwia, rękawiczek itp. — prowadzi jednak do zwiększenia nasiąkliwości skór i pochłaniania brudu, kurzu, tłuszczu itd. Odplamianie wyrobów skórzanych nie jest łatwe, nie można bowiem działać na nie dwustronnie, tak jak w przypadku tkanin. Jedynie przy cienkich wyrobach skórzanych można spróbować działać na zaplamione miejsca dwustronnie, np. w przypadku cienkich rękawiczek zaplamionych tłuszczem.

W większości przypadków próby odplamiania mają na celu usunięcie tłuszczu mocno wsiąkliwą substancją. Jeżeli jednak zastosuje się benzynę lub inny rozpuszczalnik, wówczas może się zdarzyć, że nastąpi odbarwienie skóry. W żadnym przypadku do odplamiania skóry nie należy stosować acetonu, bowiem większość barwników skór rozpuszcza się całkowicie nie tylko w acetonie, lecz także w octanie amylowym lub w rozpuszczalniku nitro. Wyroby skórzane w naturalnym kolorze odplamia się znacznie łatwiej od barwionych. Przed przystąpieniem do usuwania plam z wyrobów ze skóry należy starannie sprawdzić podane metody odplamiania, zwłaszcza wówczas, gdy są to wyroby wysokogatunkowe.

Należy podkreślić, że zaplamioną a jednocześnie wilgotną lub mokrą skórę należy przed odplamianiem dokładnie wysuszyć, przy czym nie wolno umieszczać przedmiotów skórzanych ani na słońcu, ani w pobliżu pieca czy grzejnika, bowiem wysokie temperatury wpływają ujemnie na elastyczność skóry, wysuszając ją nadmiernie, co z kolei powoduje jej pękanie.

Atrament. Obuwie skórzane splamione atramentem można oczyścić kwasem szczawiowym. Jednakże usuwanie plam atramentowych, zwłaszcza z tzw. atramentu Gallusa, jest bardzo trudne, bo atrament wiąże się mocno z garbnikami skór. Przy usuwaniu plam atramentowych dochodzi najczęściej do odbarwienia wyrobu, ponieważ kwas szczawiowy ma działanie wybielające. Tak więc zastosowanie kwasu szczawiowego nie nasuwa żadnych zastrzeżeń jedynie w przypadku skóry białej.

Brud. Brudne obuwie skórzane przeciera się kilkakrotnie pastą do obuwia. Jeżeli zabieg ten nie ma pożądanych wyników, należy zwilżyć szmatkę małą ilością terpentyny i przetrzeć nią lekko zaplamione miejsce, następnie ponownie nałożyć warstwę pasty, ponieważ rozpuszczalnik rozpuszcza także i wosk, pozostawiając na powierzchni skóry matowe miejsce. Plamy z brudu występujące na odzieży skórzanej najlepiej przetrzeć roztworem węglanu amonu.

Brudne rękawiczki glace pokrywa się papką z magnezji i benzyny względnie czterochlorku węgla. Można także próbować czyścić rękawiczki glace rozcieńczonym roztworem wysokogatunkowego środka piorącego z dodatkiem małej ilości amoniaku. Dotyczy to jednak wyłącznie rękawiczek nie barwionych, bowiem czyszczenie według opisanej powyżej metody może spowodować odbarwienie skóry. Do wody, w której pierze się rękawiczki, należy dodać parę kropel oliwy.

Plamy na obuwiu zamszowym są bardzo trudno usuwalne, ponieważ zamsz jest z natury wrażliwy na działanie brudu i wilgoci (deszcz, śnieg). Wystarczy lekkie zmoczenie zamszu, aby osiadł na nim brud, który niełatwo daje się usunąć. W każdym przypadku najpierw należy osuszyć zaplamione obuwie zamszowe. Suche obuwie zamszowe czyści się najpierw pod włos szczoteczką drucianą, usuwając w ten sposób większą część nagromadzonego na powierzchni brudu. Najgrubsze części brudu usuwa się zwykłą szczoteczką gumową. Zaplamione miejsca, a także wybłyszczenia na powierzchni zamszu przeciera się miękką gumką do ołówka. Zabieg ten nie pozostawia na zamszu żadnych śladów. Natomiast dużym błędem jest czyszczenie plam na obuwiu zamszowym papierem ściernym, bowiem w ten sposób następuje całkowite mechaniczne zniszczenie naskórka. W rzadkich tylko przypadkach, gdy inne sposoby zawodzą, przeciera się zaplamione lub wybłyszczone miejsce bardzo lekko i delikatnie tym papierem. Dobrym sposobem usuwania wielu plam z brudu i wybłyszczeń jest także trzymanie obuwia zamszowego przez krótki czas nad parą wodną, która powoduje wyprostowanie włókien skóry i przywrócenie jej pierwotnego wyglądu.

Plamy z brudu występujące na sztucznej skórze gładkiej i zamszopodobnej czyści się roztworem środka piorącego, np. wodą z dodatkiem proszku do prania lub pieniącego środka piorącego. Niektóre plamy z brudu i tłuszczu usuwa się w tym przypadku rozpuszczalnikiem, najlepiej benzyną.

Obecnie częściej nosi się wszelkiego rodzaju odzież ze skóry welurowej. Jest to odpowiednio wykończona skóra kozia lub cielęca. Zaplamioną i brudną odzież, wykonaną ze skór welurowych, należy raczej prać w całości niż odplamiać. Podczas prania odzieży welurowej następuje jednak silne odtłuszczenie skóry, co może spowodować, że po wysuszeniu skóra stanie się twarda i skłonna do pękania.

Wyroby ze skóry welurowej pierze się w letniej wodzie z dodatkiem wysokogatunkowych środków piorących. Po upraniu odzież należy starannie wypłukać w czystej wodzie i suszyć w temperaturze pokojowej. Należy podkreślić, że pranie w domu odzieży ze skór welurowych często kończy się całkowitym niepowodzeniem i zniszczeniem ubioru, toteż stanowczo radzimy oddawać tego typu odzież do prania w dobrych pralniach chemicznych.