Ślady użytkowania i deformacje mechaniczne

Ślady użytkowania i deformacje mechaniczne. Wyrazem postępującego starzenia jest utleniająca degradacja garbnika oraz włókien skóry, aż do rozpadu lub „spudrowania” materiału. W miarę starzenia skóra kurdybanu (w wyniku wpływów otoczenia) zmienia się w twardą i łamliwą.

Wieloletnie, a nawet wielowiekowe używanie kurdybanów powoduje, że noszą one ślady mechanicznych przetarć, głównie pozłoty i laserunków, spękań i dziur. Silne i dłużej trwające obciążenia rozciągające prowadzą do trwałych deformacji. Pozostawianie kurdybanu przez dłuższy czas w stanie pofałdowanym powoduje załamania, a powstałe fałdy są prawie nie do usunięcia. Zły stan zachowania malowanej powierzchni kurdybanów z drobnymi spękaniami i łuszczeniami warstwy malarskiej tłumaczy się odmiennymi reakcjami kruchych farb ze spoiwem żywicznym i giętkim podobraziem z płatkami srebra, które w wyniku starannego polerowania zostały praktycznie nierozdzielnie połączone ze skórą.